YURT AY DER’?N DOGUSU;
1976 Y?l?nda ilk ad?m?n? att???m?z Kimsesizleri koruma Derne?i “K?B-DER’LE” ba?layan ilk derne?imiz, 1980 ihtila ve olumsuzluklardan derne?imiz kapat?lm??t?r.
Dernek Çal??malar?m?z? evlerimizde parklarda kahve kö?elerinde devam ettirdik hergün bir araya gelerek 20.05.1993 y?l?nda tekrar isim de?i?ikli?i ile 20 gençle Yurt Ay Derne?imiz kurulmu? oldu.
Hem arkada?lar?m?z?n hem de Yeti?tirme Yurtlar?nda kalan çocuklar?m?z için neler yapar?z bizim çekti?imiz s?k?nt?lar? çekmesinler Bas?n sivil toplum örgütleriyle yap?lan isti?areler sonucunda Derne?imiz 20 May?s 1993 y?l?nda kurulmu? oldu.
1983 y?l?n 2828 say?l? yasan?n ad? çocuk esirgeme kurumu iken Sa?l?k Bakanl???na Ba?lanarak Anavatan parti döneminde Çocuk Esirgeme Kurumunun Ba??na Sosyal Hizmet eklenerek (SHÇEK) olarak de?i?tirilmi?tir. Say?n Ak?n Gönen 1984 y?l?nda Çank?r? valisi olarak atanm??t? 1986 y?l?nda Türkiye Büyük Millet Meclisine verdi?i önergenin 2 nci 18 nci dönem milletvekili seçildikten sonra 2828 say?l? yasaya bir madde eklenerek 1988 y?l?nda uygulamaya konulmu?tur. Kanun kapsam?nda yapt??? konu?ma metni aynen a?a??dad?r.
TBMM Tutanaklar?nda «Kanun Tasar? ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Di?er ??ler» bölümünün üçüncü s?ras?nda, ?zmir Milletvekili Ak?n Gönen’in, 24.5.1983 Tarih ve 2828 Say?l? Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa Bir Ek adde Eklenmesi Hakk?nda Kanun Teklifi ve Sa?l?k ve Sosyal i?ler; Plan ve Bütçe komisyonlar? raporlar?n?n örü?melerine ba?l?yoruz.Komisyon ve hükümet haz?r.Kanun teklifini görü?meye ba?l?yoruz Komisyon raporunun okunup okunmamas?n? oylar?n?za sunuyorum. Raporun okunmas?n? kabul edenler.. Etmeyenler…
Okunmamas? kabul edilmi?tir.
“AKIN GÖNEN (izmir) — Say?n Ba?kan, de?erli arkada?lar?m; hepinizi sayg?yla selaml?yorum. Görü?mekte oldu?umuz bu kanun teklifi vesilesiyle, sosyal bir yara ?eklinde olan, toplumda, yaz?l? bas?nda, radyo ve televizyonda, günlük ya?ant?m?zda, zaman zaman ac? örneklerini gördü?ümüz, ac? tablolar? birlikte ya?ad???m?z bir konu, de?erli reylerinizle çözüme kavu?acakt?r. Bu konuyu ?öyle gözden geçirdi?imiz zaman, 1921’li y?llarda Himaye-i Etfal
Derne?i, harp ?ehitlerinin çocuklar?n? korumak için kurulmu?; 1949 tarihinde konu, devlet görevleri aras?na al?nm??
ve 1957 tarihinde daha geni? bir aç?dan bak?larak, mahallî idarelerin kurduklar?birliklerin görev alan?na verilerek,
devletin denetimi getirilmi?; 1983 y?l?nda da, 1982 Anayasas?n?n sosyal devlet ilkelerine uygun ?ekilde, 2828 say?l?
Yasa tanzim edilerek kurumsalla?ma sa?lanm??t?r. Bugün getirdi?imiz bu teklif, 2828 say?l? Yasan?n meydana getirdi?i kurumsalla?man?n eksi?ini tamamlay?c?, o yasan?n i?lerli?ini sa?lay?c? ?bir de?i?ikliktir. 2828 say?l? Yasa, katma bütçeli bir »tüzelki?ilik ?eklinde, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunu tanzim etmi?tir. Sa?luk ve Sosyal Yard?m Bakanl??? bünyesindeki bu Genel Müdürlük, ibak?ma muhtaç çocuik kavram?n? geni? aç?dan ele al?yor; çocuklar?n korunma karar?n?, kendisi takip ederek al?yor; çocuklar?m?z?, anas?z hatas?z veya her ikisi olmayan veya anas? hatas? olup da fuhu?, uyu?turucu madde tehlikesiyle kar?? kar??ya olan vatan evlatlar?n? koruma alt?na al?yor, bak?m alt?na al?yor, onlar?n meslekî e?itimlerini sa?l?yor ve topluma kazand?rrlmalan içtin de ciddî bir çal??ma,
— 184 —
T. B. M. M. B z 27 25 . 2 . 1988 0: 1 kurumsal bir düzen getiriyor. Çocuk. Esirgeme Kurumumuz, bu görevini bütçe imkânlar?, araç, gereç ve bina imkânlar? dahilinde gücünün yetti?i kadar yapmaya çal??maktad?r. ve ?bunda da muvaffakt?r. Kendilerine te?ekkür eteemek haks?zl?k olur. Burada, 2828 say?l? Yasan?n i?lemeyen bir taraf? var. Çocuk, yeti?tiriliyor, meslekî e?itimini görüyor, ço?unlukla bir beceri kazan?yor; ama bugünkü mevzuat
kar??s?nda, i? sahibi olmas?, i?e girmesi fiiliyatta mümkün olmuyor. 1987 y?l?n?n Temmuz ay?nda 1 180 çocu?umuzun koruma karar? kalkm??t?r. Bunlardan 500 civar?nda olan? i?e yerle?mi?, 623 çocu?umuz – ki, bü 623 çocu?un da 458’i meslekî e?itimden geçmi?, mtes?lek sahibi olmu?lar – i?e girememi?lerdir. Bu gösteriyor ki, meslek sahibi olsalar da, ‘bugünkü mevzuat çerçevesinde, bunlar?n i?e girmeleri mümkün de?ildir. O zaman, teklifimiz ‘bu kurumsal yap?ya, bu sisteme i?lerlik getirmek için tek maddeyle gelmistir. Tek maddeyle gelmesi, i?in hafifeal?nmas?ndan de?il, 2828 say?l? Yasan?n mükemmel ?ekilde haz?rlanmas?, sadece i?lemeyen hu k?sm?n?n i?ler hale getirilmesi içindir. Bu hususu, de?erli konu?mac?lar?n takdirlerine sunuyorum.
Gelen de?i?iklik ile, kamu ile ciddî temas kurulmu?, mevcut kadro imkânlar?na göre hesapliamalar yap?lm??, her y?l
ortaya ç?kan i?siz evlad?m?z?n adedinden fazla kadro ihdas?n? öngörecek bir düzenleme getirilmi? ve bu kadrolar?n artmas? otomati?e ba?lanarak, kadro artt?kça, bu binde bir oran? da otomatik olarak artacak, say? artt?kça Çocuklar?m?z otomatik olarak i?e yerle?ecektir.
Kanunda belirtilen s?nav konusu da, çocuklar?n kendi aralar?nda olacak bir s?navd?r; yeterli kadro içerisinde çocuklar?n kendi aralar?nda yar??malar?n?, de?erîendiritaeterini s?a?kyacakt?r; siyasî veya ba?ka hiçbir yönü yoktur.
Ayr?ca, maddenin ikinci f?kras?na konan, Çocuk Esirgeme Kurumuna müracaat ?art? da, kurumlar aras?ndaki koordinasyonu sa?lay?c? bir mekanizmad?r; mahkûmlarda ve sakatlarda olan aksakl?klar? giderici, onlarda görülen darbo?azlar? a??c? bir hükümdür. Böylece, Çocuk Esirgeme Kurumu, hem kurumlar aras?nda koordinasyonu sa?layacak, hem de bölgeler aras?nda; Kars’taki çocu?un Kars’ta, ?zmir’deki çocu?un tzmir’de, kendi bran??na
uygun, sosyali yap?s?na, fiziksel durumuna, ruhsal durumuna uygun sekide i?e yerle?mesini sa?layacak bir distiribütör
görevi görecektir. Teklifin ‘bu ?ekle gelmesine kadar eme?i geçen, ba?ta Say?n Ba?bakan?m?za, Maliye ve Gümrük ve Sa?l?k ve Sosyal Yard?m Bakanlar?m?za ve bu bakanl?klar?m?z?n de?erli yetkililerine konuyu kamu gündeminde sürekli olarak tutan bas?n ve Mevizyonun de?erli yöneticilerine; Sa?l?k ve Sosyal t?ler ve Plan ve Bütçe komisyonunun bu konuya yak?n ilgi gösteren tüm üyelerine gönülden te?ekkür ediyorum.Onlara te?ekkür etmeden geçmenin haks?zl?k olaca??n?n bilincindeyim. Kanunla?t??? takdirde, Kanunla?t??? takdirde, uygulamac?lar?n
elinde ayn? inançla, kanunun ruhuna uygun olarak uygulanarak çocuklar?m?z?n, gelece?imizin teminat? olan ipek gibi yavrular?m?z?n bir an önce i?e yerle?tirilece?ini ümit ediyorum. Bu vesileyle, bütün konu?mac?lara, de?erli Meclîsin bütün üyelerine gönül dolusu te?ekkür ediyor, sonsuz sayg?lar sunuyorum. (Alk??lar) “
BA?KAN — Te?ekkür ederim Say?n Gönen. Efendim, kanun teklifinin tümü üzerindeki görü?meler tamamlanm??t?r.
– 185 —
T. B. M. M. B: 27 25 . 2 . 1988 O: 1
MaJddelere geçilmesini oylar?n?za sunuyorum: Kaibul edenler… Etmeyenler.. Kaibul edilmi?tir. 1 inci miaiddeya okutuyorum : 24.5.1983 Tarih ve 2828 Say?l? Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa Bir Ek Madde Eklenmesi Hakk?nda Kanun Teklifi
MADDE 1. — 2828 say?l? Sosyal Hizmeitfer ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa a?a??daki ek ma’dlde eklenmi?tir.
EK MADDE 1. — Kamu Kurutan ve Kurulu?lar?, re?it olana kadar Sa?l?k ve Sosyal Yard?m Balkanili?? Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlü?ü taraf?ndan ‘bak?lan ve korunan çocuklar için, her y?lba??ndak?i, hangi statüde olursa olsun, serbest kadro ?mevc utlar?n m binde toiri nispetindeki k?sm? ayr?larak bu çocuklar aras?nda yap?lacak giri? s?navlar?nda ba?ar?l? olanlar aras?ndan atama yap?l?r. Bu maddeden yararlanmak isteyenler, 18 ya??n? tamamlad?klar? tarihten itibaren, Kamu Kurum ve Kurulu?lar?na; Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlü?ü vas?tas?yla ba?vurmak zorundad?rlar.
Manevi babam?z ve Mlletvekili Say?n Ak?n Gönen “Yurt Ay Der yönetimine tavsiyesi üzerine Anayasan?n 5,41,58,61 nci maddeleri do?rultusunda hareketle2828 say?l? yasaya bir madde ekleterek Devlet korumas?nda kalan çocuklar?m?za 3413 say?l? yasay? hediye etmi?tir.
1985 – 1996 y?llar?nda bizlere evini açana dönemin emekçileri Ba?kan? Rahmetli Hayrettin Durna Rahmetli Haydar Akbal, Burhan Alt?ntop Abidin Özçam ismini sayamad???m emekçiler ile Yurt Ay Der’in hizmetinde bulunan Kurucular kurulu üyesi Rahmetli Hayrettin Durna ile Haydar Akbal Allah cc den rahmet diler yatt?klar? yer cennet mekan olur in?allah.
Yurt Ay Der hizmetlerini esirgemeyen say?n Burhan Alt?ntop Kudret Bulut ?sa beye, Ali beye, izzet beye, Bilal beye ?slam beye, Abidin Beye Davut beye, Memduh beye, Mustafa beye, ismini yazamad???m eme?i geçen tüm dostlara Yurt Ay Der Yönetimi olarak ?ükranlar?m?z? sunar?z.
1990, 1991,1992 ve 1993 ile 2010 y?l?nda Devlet Bakan?m?z Say?n Ak?n Gönen y?l?n babas? seçilmi?tir.
Y?l?n ilk defa annesini seçmek de kendi içimizden Yurt Ay Der Genel merkezin gönül annesi say?n Gülnur Co?an Han?m Efendi seçilmi?tir..
Yasan?n ç?kmas?nda y?l?n annesinin seçiminde yurt Ay Der Gönül dostlar?yla beraberlik içinde mazeret aramadan ç?kan güzel hareketlerin ürünüdür. Sayg?lar?mla.
.
3413 say?l? yasadan i?e yerle?en gençler Arkan?zdan gelen karde?lerinizin önünü açmak için emek sarf etmelerini, Tüm Yurt Ay Der ailesi mensuplar?n?n hepsine sa?l?k s?hhat diler her?ey gönüllerince olmas?n? dilerim.
Kudret Bulut
Yurt Ay Der
Genel Ba?kan?
Elif Gibi Sevmek