YURT AY DER’İN DOGUSU;
1976 Yılında ilk adımını attığımız Kimsesizleri koruma Derneği “KİB-DER’LE” başlayan ilk derneğimiz, 1980 ihtila ve olumsuzluklardan derneğimiz kapatılmıştır.
Dernek Çalışmalarımızı evlerimizde parklarda kahve köşelerinde devam ettirdik hergün bir araya gelerek 20.05.1993 yılında tekrar isim değişikliği ile 20 gençle Yurt Ay Derneğimiz kurulmuş oldu.
Hem arkadaşlarımızın hem de Yetiştirme Yurtlarında kalan çocuklarımız için neler yaparız bizim çektiğimiz sıkıntıları çekmesinler Basın sivil toplum örgütleriyle yapılan istişareler sonucunda Derneğimiz 20 Mayıs 1993 yılında kurulmuş oldu.
1983 yılın 2828 sayılı yasanın adı çocuk esirgeme kurumu iken Sağlık Bakanlığına Bağlanarak Anavatan parti döneminde Çocuk Esirgeme Kurumunun Başına Sosyal Hizmet eklenerek (SHÇEK) olarak değiştirilmiştir. Sayın Akın Gönen 1984 yılında Çankırı valisi olarak atanmıştı 1986 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisine verdiği önergenin 2 nci 18 nci dönem milletvekili seçildikten sonra 2828 sayılı yasaya bir madde eklenerek 1988 yılında uygulamaya konulmuştur. Kanun kapsamında yaptığı konuşma metni aynen aşağıdadır.
TBMM Tutanaklarında «Kanun Tasarı ve Teklifleriyle Komisyonlardan Gelen Diğer İşler» bölümünün üçüncü sırasında, İzmir Milletvekili Akın Gönen’in, 24.5.1983 Tarih ve 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa Bir Ek adde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Sağlık ve Sosyal işler; Plan ve Bütçe komisyonları raporlarının örüşmelerine başlıyoruz.Komisyon ve hükümet hazır.Kanun teklifini görüşmeye başlıyoruz Komisyon raporunun okunup okunmamasını oylarınıza sunuyorum. Raporun okunmasını kabul edenler.. Etmeyenler…
Okunmaması kabul edilmiştir.
“AKIN GÖNEN (izmir) — Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Görüşmekte olduğumuz bu kanun teklifi vesilesiyle, sosyal bir yara şeklinde olan, toplumda, yazılı basında, radyo ve televizyonda, günlük yaşantımızda, zaman zaman acı örneklerini gördüğümüz, acı tabloları birlikte yaşadığımız bir konu, değerli reylerinizle çözüme kavuşacaktır. Bu konuyu şöyle gözden geçirdiğimiz zaman, 1921’li yıllarda Himaye-i Etfal
Derneği, harp şehitlerinin çocuklarını korumak için kurulmuş; 1949 tarihinde konu, devlet görevleri arasına alınmış
ve 1957 tarihinde daha geniş bir açıdan bakılarak, mahallî idarelerin kurduklarıbirliklerin görev alanına verilerek,
devletin denetimi getirilmiş; 1983 yılında da, 1982 Anayasasının sosyal devlet ilkelerine uygun şekilde, 2828 sayılı
Yasa tanzim edilerek kurumsallaşma sağlanmıştır. Bugün getirdiğimiz bu teklif, 2828 sayılı Yasanın meydana getirdiği kurumsallaşmanın eksiğini tamamlayıcı, o yasanın işlerliğini sağlayıcı ıbir değişikliktir. 2828 sayılı Yasa, katma bütçeli bir »tüzelkişilik şeklinde, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunu tanzim etmiştir. Sağluk ve Sosyal Yardım Bakanlığı bünyesindeki bu Genel Müdürlük, ibakıma muhtaç çocuik kavramını geniş açıdan ele alıyor; çocukların korunma kararını, kendisi takip ederek alıyor; çocuklarımızı, anasız hatasız veya her ikisi olmayan veya anası hatası olup da fuhuş, uyuşturucu madde tehlikesiyle karşı karşıya olan vatan evlatlarını koruma altına alıyor, bakım altına alıyor, onların meslekî eğitimlerini sağlıyor ve topluma kazandırrlmalan içtin de ciddî bir çalışma,
— 184 —
T. B. M. M. B z 27 25 . 2 . 1988 0: 1 kurumsal bir düzen getiriyor. Çocuk. Esirgeme Kurumumuz, bu görevini bütçe imkânları, araç, gereç ve bina imkânları dahilinde gücünün yettiği kadar yapmaya çalışmaktadır. ve ıbunda da muvaffaktır. Kendilerine teşekkür eteemek haksızlık olur. Burada, 2828 sayılı Yasanın işlemeyen bir tarafı var. Çocuk, yetiştiriliyor, meslekî eğitimini görüyor, çoğunlukla bir beceri kazanıyor; ama bugünkü mevzuat
karşısında, iş sahibi olması, işe girmesi fiiliyatta mümkün olmuyor. 1987 yılının Temmuz ayında 1 180 çocuğumuzun koruma kararı kalkmıştır. Bunlardan 500 civarında olanı işe yerleşmiş, 623 çocuğumuz – ki, bü 623 çocuğun da 458’i meslekî eğitimden geçmiş, mtesılek sahibi olmuşlar – işe girememişlerdir. Bu gösteriyor ki, meslek sahibi olsalar da, ‘bugünkü mevzuat çerçevesinde, bunların işe girmeleri mümkün değildir. O zaman, teklifimiz ‘bu kurumsal yapıya, bu sisteme işlerlik getirmek için tek maddeyle gelmistir. Tek maddeyle gelmesi, işin hafifealınmasından değil, 2828 sayılı Yasanın mükemmel şekilde hazırlanması, sadece işlemeyen hu kısmının işler hale getirilmesi içindir. Bu hususu, değerli konuşmacıların takdirlerine sunuyorum.
Gelen değişiklik ile, kamu ile ciddî temas kurulmuş, mevcut kadro imkânlarına göre hesapliamalar yapılmış, her yıl
ortaya çıkan işsiz evladımızın adedinden fazla kadro ihdasını öngörecek bir düzenleme getirilmiş ve bu kadroların artması otomatiğe bağlanarak, kadro arttıkça, bu binde bir oranı da otomatik olarak artacak, sayı arttıkça Çocuklarımız otomatik olarak işe yerleşecektir.
Kanunda belirtilen sınav konusu da, çocukların kendi aralarında olacak bir sınavdır; yeterli kadro içerisinde çocukların kendi aralarında yarışmalarını, değerîendiritaeterini sıağkyacaktır; siyasî veya başka hiçbir yönü yoktur.
Ayrıca, maddenin ikinci fıkrasına konan, Çocuk Esirgeme Kurumuna müracaat şartı da, kurumlar arasındaki koordinasyonu sağlayıcı bir mekanizmadır; mahkûmlarda ve sakatlarda olan aksaklıkları giderici, onlarda görülen darboğazları aşıcı bir hükümdür. Böylece, Çocuk Esirgeme Kurumu, hem kurumlar arasında koordinasyonu sağlayacak, hem de bölgeler arasında; Kars’taki çocuğun Kars’ta, İzmir’deki çocuğun tzmir’de, kendi branşına
uygun, sosyali yapısına, fiziksel durumuna, ruhsal durumuna uygun sekide işe yerleşmesini sağlayacak bir distiribütör
görevi görecektir. Teklifin ‘bu şekle gelmesine kadar emeği geçen, başta Sayın Başbakanımıza, Maliye ve Gümrük ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlarımıza ve bu bakanlıklarımızın değerli yetkililerine konuyu kamu gündeminde sürekli olarak tutan basın ve Mevizyonun değerli yöneticilerine; Sağlık ve Sosyal tşler ve Plan ve Bütçe komisyonunun bu konuya yakın ilgi gösteren tüm üyelerine gönülden teşekkür ediyorum.Onlara teşekkür etmeden geçmenin haksızlık olacağının bilincindeyim. Kanunlaştığı takdirde, Kanunlaştığı takdirde, uygulamacıların
elinde aynı inançla, kanunun ruhuna uygun olarak uygulanarak çocuklarımızın, geleceğimizin teminatı olan ipek gibi yavrularımızın bir an önce işe yerleştirileceğini ümit ediyorum. Bu vesileyle, bütün konuşmacılara, değerli Meclîsin bütün üyelerine gönül dolusu teşekkür ediyor, sonsuz saygılar sunuyorum. (Alkışlar) “
BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Gönen. Efendim, kanun teklifinin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.
– 185 —
T. B. M. M. B: 27 25 . 2 . 1988 O: 1
MaJddelere geçilmesini oylarınıza sunuyorum: Kaibul edenler… Etmeyenler.. Kaibul edilmiştir. 1 inci miaiddeya okutuyorum : 24.5.1983 Tarih ve 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi
MADDE 1. — 2828 sayılı Sosyal Hizmeitfer ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa aşağıdaki ek ma’dlde eklenmiştir.
EK MADDE 1. — Kamu Kurutan ve Kuruluşları, reşit olana kadar Sağlık ve Sosyal Yardım Balkaniliğı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından ‘bakılan ve korunan çocuklar için, her yılbaşındakıi, hangi statüde olursa olsun, serbest kadro ımevc utların m binde toiri nispetindeki kısmı ayrılarak bu çocuklar arasında yapılacak giriş sınavlarında başarılı olanlar arasından atama yapılır. Bu maddeden yararlanmak isteyenler, 18 yaşını tamamladıkları tarihten itibaren, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına; Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü vasıtasıyla başvurmak zorundadırlar.
Manevi babamız ve Mlletvekili Sayın Akın Gönen “Yurt Ay Der yönetimine tavsiyesi üzerine Anayasanın 5,41,58,61 nci maddeleri doğrultusunda hareketle2828 sayılı yasaya bir madde ekleterek Devlet korumasında kalan çocuklarımıza 3413 sayılı yasayı hediye etmiştir.
1985 – 1996 yıllarında bizlere evini açana dönemin emekçileri Başkanı Rahmetli Hayrettin Durna Rahmetli Haydar Akbal, Burhan Altıntop Abidin Özçam ismini sayamadığım emekçiler ile Yurt Ay Der’in hizmetinde bulunan Kurucular kurulu üyesi Rahmetli Hayrettin Durna ile Haydar Akbal Allah cc den rahmet diler yattıkları yer cennet mekan olur inşallah.
Yurt Ay Der hizmetlerini esirgemeyen sayın Burhan Altıntop Kudret Bulut İsa beye, Ali beye, izzet beye, Bilal beye İslam beye, Abidin Beye Davut beye, Memduh beye, Mustafa beye, ismini yazamadığım emeği geçen tüm dostlara Yurt Ay Der Yönetimi olarak şükranlarımızı sunarız.
1990, 1991,1992 ve 1993 ile 2010 yılında Devlet Bakanımız Sayın Akın Gönen yılın babası seçilmiştir.
Yılın ilk defa annesini seçmek de kendi içimizden Yurt Ay Der Genel merkezin gönül annesi sayın Gülnur Coşan Hanım Efendi seçilmiştir..
Yasanın çıkmasında yılın annesinin seçiminde yurt Ay Der Gönül dostlarıyla beraberlik içinde mazeret aramadan çıkan güzel hareketlerin ürünüdür. Saygılarımla.
.
3413 sayılı yasadan işe yerleşen gençler Arkanızdan gelen kardeşlerinizin önünü açmak için emek sarf etmelerini, Tüm Yurt Ay Der ailesi mensuplarının hepsine sağlık sıhhat diler herşey gönüllerince olmasını dilerim.
Kudret Bulut
Yurt Ay Der
Genel Başkanı
Elif Gibi Sevmek